Wat is groeipijn?
De officiële benaming voor groeipijn is enostosis. Enostosis is een aandoening van het bot en veroorzaakt kreupelheid bij honden in de groeifase en wel op de leeftijd van vijf tot vierentwintig maanden. Het ontstaat als een hond te snel groeit, waardoor de ontwikkeling van de botten de groei niet goed bij kan houden. De aandoening komt voor in de lange beenderen, en dan om precies te zijn in het middengedeelte van het bot. De lange beenderen zijn de botten van de voor- en achterpoten. Het wordt ook wel ‘groeipijn’ genoemd, in vergelijking met kinderen. Deze vergelijking is niet juist, omdat die pijn bij kinderen uitgaat van de groeischijven aan de uiteinden van de botten. Ogenschijnlijk goed gezonde, vaak snelgroeiende honden, kunnen plotseling met of zonder aanleiding kreupel lopen. De kreupelheid vertoont een wisselend karakter: dan links voor, dan weer rechts voor of achter. Meestal is de hond kreupel aan de voorbenen, maar soms ook aan de achterbenen.
Wat is de oorzaak?
Beenderen worden net als de rest van het lichaam gevoed door bloed. Het bloed wordt door bloedvaten aan- en afgevoerd. Deze bloedvaten lopen via kleine kanaaltjes in het bot. Als een hond snel groeit, komt het soms voor dat de kanaaltjes minder snel groeien dan de bloedvaten. Hierdoor blijft de opening verhoudingsgewijs te klein, waardoor de bloedvaten enigszins afgekneld worden. De slagader, die zorgt voor de aanvoer van het bloed, heeft een sterkere wand dan de ader en kan daardoor vrij gemakkelijk bloed in het bot blijven pompen. De ader, die zorgt voor de afvoer van het bloed, heeft een dunnere wand en ondervindt meer hinder van de beknelling. Het bloed kan daardoor minder makkelijk afgevoerd worden dan aangevoerd en hierdoor hoopt bloed en vocht zich op in het bot. Dit is zeer pijnlijk, vooral als het zich onder het beenvlies bevindt. Naast het ontstaan van een vochtophoping, slaat er soms ook stollingseiwit neer in het beenmerg. Dit kan een vlekkerig beeld op de röntgenfoto geven.
Diagnose
Als een jonge hond kreupel loopt, is het verstandig om het dier door de dierenarts te laten onderzoeken. Bij lichamelijk onderzoek kan dan gevonden worden dat de hond pijnlijk reageert als de dierenarts druk uitoefent op de lange beenderen. De hond zal over het algemeen niet pijnlijk reageren bij het bewegen van de gewrichten door de dierenarts. Als er de verdenking op enostosis is, wordt geadviseerd om een röntgenfoto te laten maken. Met behulp van de röntgenfoto kan de diagnose definitief gesteld worden.
De behandeling
Als een hond eenmaal enostosis ontwikkeld heeft, is de aandoening niet te genezen. Er zijn echter wel maatregelen die genomen kunnen worden om te zorgen dat het dier er zo min mogelijk last van heeft. Zoals eerder genoemd is, heeft de aandoening te maken met de groei en daarom ook met de voeding. Zolang een hond nog in de groei is, kan het dier last hebben van enostosis. Meestal is het zo dat de mate van pijn wisselend is en soms ook helemaal weg is.
Grote rassen groeien uit tot ze 24 maanden zijn en gedurende deze periode kunnen ze last krijgen van enostosis.
Als een dier snel groeit heeft het een grotere kans op het ontwikkelen van enostosis. Daarom is de voeding van jonge, snelgroeiende rassen heel belangrijk. Vroeger was men vooral bang voor een te kort aan calcium, omdat dit tot groeistoornissen kan leiden. Nu is bekend dat ook een te hoog gehalte aan calcium tot problemen kan leiden zoals het ontwikkelen van enostosis. Het is daarom verstandig om uw voer te laten controleren door de dierenarts met het oog op het gehalte aan calcium. Als het voer te veel calcium bevat is het verstandig om over te gaan op een ander voer wat een juist gehalte aan calcium bevat.
Als de hond kreupel loopt van de enostosis, is het verstandig om een pijnstiller (een NSAID) te geven. Deze zorgt er niet alleen voor dat het dier minder pijnlijk is, maar remt meteen ook de ontsteking die in het bot ontstaat. Daardoor zal de pijn sneller verdwijnen. Pijnstillers hoeven alleen gegeven te worden als het dier pijn heeft en dus kreupel loopt.
Voorkomen van enostosis
Zoals hierboven al genoemd speelt de voeding een belangrijke rol bij het ontstaan van enostosis. Als u een pup neemt van een (middel)groot, snelgroeiend ras, is het verstandig een voeding te nemen voor pups van grote rassen die niet te veel calcium bevat.
Maar niet alleen het calciumgehalte is van belang. Het is ook belangrijk dat een pup niet te snel groeit, dus niet te veel en te energierijk eten krijgt. Het is daarom verstandig om een pup regelmatig (zeg elke maand) te wegen bij de dierenarts om de groei in de gaten te houden.