Mijn hond heeft jeuk, wat nu?
Jeuk is een heel vervelend probleem, zowel voor de hond als voor zijn baas. Jeuk kan zich uiten als overmatig poets gedrag, veel krabben, maar ook in veel likken tussen de tenen en kluiven aan de poten.
Wat is de oorzaak van jeuk?
Jeuk kan veel verschillende oorzaken hebben. Soms is er sprake van een infectie met een parasiet, een bacterie, een gist, een schimmel of een mijt. Soms ontstaat jeuk ten gevolge van een overgevoeligheid voor vlooien, voor iets in de voeding of voor iets in de lucht (net zoals hooikoorts bij mensen). Om jeuk goed te kunnen behandelen moet gekeken worden of de oorzaak achterhaald kan worden.
Wat voor onderzoeken kunnen er gedaan worden?
Als eerste zal er gekeken worden of er sprake is van infecties. Er zal natuurlijk gekeken worden of er aanwijzingen zijn voor vlooien, een van de meest voorkomende oorzaken voor jeuk. Soms kan de dierenarts van buiten al aan de huid zien dat er sprake is van een infectie, soms moeten er een paar testjes gedaan worden. Zoals met een plakbandje op de huid plakken en dit dan kleuren zodat onder een microscoop de cellen van de huid (en mogelijke gisten en bacteriën) gezien kunnen worden. Ook kan er een afkrabsel van de huid gemaakt worden. Dan wordt er met een scherp lepeltje over de huid gewreven totdat de huid wat bloed. Wat er af gehaald wordt weer onder de microscoop bekeken om te kijken er mijten in de huid zitten. Ook kan er een schimmeltest ingezet worden als hier aanwijzingen voor zijn.
Wat kunnen we doen tegen jeuk?
Als er sprake is van een infectie verdwijnt de jeuk meestal als de infectie aangepakt wordt.
Als er geen infecties gevonden worden, of als de jeuk blijft als de infecties bestreden zijn, dan is het zeer waarschijnlijk dat de jeuk het gevolg is van een allergie.
Sommige honden hebben 1 of een paar keer in hun leven last van jeuk. Dit wordt vaak behandeld met een jeuk onderdrukkend middel (prednison of een zusje ervan dexamethason) voor een paar dagen en dan zijn de klachten verdwenen. Voor deze dieren hoeft geen verder onderzoek gedaan te worden om uit te zoeken waar ze allergisch voor zijn.
Andere dieren hebben terugkerende jeukklachten of terugkerende huidklachten en dan kan het fijn zijn om uit te zoeken waar ze allergisch voor zijn. Een hond kan voor verschillende dingen allergisch zijn. Ze kunnen allergisch zijn voor vlooien, voor iets in de voeding, voor iets in de omgeving en lucht, zoals graspollen of huisstofmijt. Verder kunnen dieren ook allergisch reageren op iets wat op de huid komt, zoals een schoonmaakmiddel of een plant waar ze tegenaan komen. In dat geval beperkt de jeuk (en andere veranderingen in de huid) zich tot een bepaalde plek van het lichaam, meestal de onderkant.
Als er geen infecties zijn en er geen vlooien gevonden worden en een hond heeft regelmatig last van huidklachten (jeuk, maar soms ook terugkerende infecties) dan kan het zinvol zijn om naar de oorzaak te zoeken. Als eerste wordt dan altijd gekeken of er sprake is van een voedselallergie. Hiervoor moet een hond een aantal weken een speciaal dieet krijgen. Een voedselallergie is niet altijd makkelijk aan te tonen, er moeten soms meerdere diëten geprobeerd worden, zie voedingsallergie.
Naast voedingsallergie hebben heel veel honden last van atopie. Atopie betekent dat een dier allergisch is voor iets in de omgeving, dit kan van voorraadmijten tot graspollen zijn. De diagnose atopie is een klinische diagnose en een diagnose op basis van uitsluiten. Als een vlooienprobleem en een voedselallergie uitgesloten zijn blijft er een verdenking op atopie over. De diagnose wordt dan gesteld als een hond aan een aantal criteria (minimaal 5 van de 8) voldoet.
Het gaat om de volgende criteria:
- Leeftijd bij de eerste problemen is onder de 3 jaar
- De honden worden meestal binnenhuis gehouden
- Er is een goede reactie als de hond behandeld wordt met prednison
- Er is sprake van chronische of regelmatige infecties met gisten
- Voorvoeten zijn bij de problemen betrokken
- Er is sprake van regelmatige oorontstekingen, en ontstekingen van de oorschelpen
- Oorranden zijn niet betrokken bij de problemen
- De onderrug is niet betrokken bij de problemen
Atopie is niet makkelijk te behandelen. Er zijn verschillende mogelijkheden. Als eerste kan een dier behandeld worden met corticosteroïden (prednison of dexamethason). Dit is zeker een optie voor dieren die maar een korte tijd van het jaar problemen met de huid hebben. Voor langdurende problemen wordt de kans op bijwerkingen groter. Dieren kunnen veel gaan drinken en plassen en zelfs in huis gaan plassen, ze zijn meer op eten gericht en kunnen ook flink aankomen als ze teveel eten krijgen, ze zijn gevoeliger voor infecties en kunnen ook suikerziekte ontwikkelen.
Een andere behandeloptie is het medicijn cyclosporine (atopica® of sporimune®). Cyclosporine beïnvloedt het immuunsysteem van een hond. Er zijn minder kans op bijwerkingen bij langdurig gebruik. Het nadeel is dat het een stuk duurder is dan de behandeling met corticosteroïden.
Daarnaast is er nog de mogelijkheid voor het uitvoeren van bloedonderzoek om erachter te komen waar een dier allergisch voor is. Met behulp van die informatie kan dan een speciale injectievloeistof voor de hond gemaakt worden die in het begin 1x per 6 weken en later 1x per 4 weken aan de hond gegeven moet worden. De bedoeling is dat het dier zo langzaam ongevoelig wordt gemaakt voor de stof waar hij op reageert, dit heet desensibilisatie. Dit werkt niet bij alle dieren, maar er zijn ook dieren die volledig klachtenvrij komen door deze injecties.
Daarnaast komt het regelmatig voor dat dieren allergisch zijn voor voorraadmijten. Dit zijn kleine beestjes die bijvoorbeeld in het voer gaan zitten. Als dieren geen brokken meer krijgen maar overgaan op blikvoer krijgen ze deze mijten niet meer binnen. Op deze manier lukt het ons regelmatig om dieren klachtenvrij te krijgen zonder medicatie.
Kortom het probleem van jeuk (en dan vooral de terugkerende jeuk)bij een hond is vaak niet makkelijk op te lossen. Er moet per dier gezocht worden naar de oorzaak en per dier moet ook een passende oplossing gezocht worden.